Skip to main content
SpringerLink
Log in

Medisch handelen bij chronisch zieke kinderen in het (speciaal) basisonderwijs in regio Gelderland-Midden

  • Onderzoeksartikel
  • Published:
JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg

Samenvatting

Inleiding: Sinds de invoering van de Wet passend onderwijs kunnen scholen vaker te maken krijgen met de vraag medische handelingen te verrichten bij chronisch zieke leerlingen. Wij onderzochten hoe vaak en welke medische handelingen vereist zijn bij kinderen op (speciale) basisscholen in de regio Gelderland-Midden en welke knelpunten schoolpersoneel bij de uitvoering tegenkomt.

Methode: Kwantitatieve informatie, verzameld met een digitale vragenlijst gericht aan schooldirecties van scholen voor (speciaal) basisonderwijs, is gecombineerd met kwalitatieve informatie uit semigestructureerde interviews met intern begeleiders of directeuren. Knelpunten die in de interviews werden uitgediept, zijn gecodeerd volgens de categorieën van het MeetInstrument Determinanten van Innovaties (MIDI).

Resultaten: De vragenlijst is ingevuld door 97 van 280 (35%) scholen voor (speciaal) basisonderwijs in het werkgebied van GGD Gelderland-Midden, en er werden negen interviews gehouden. Voor gemiddeld 1,7 leerlingen per school waren in de voorbije zes maanden medische handelingen nodig, vooral bij leerlingen met diabetes mellitus, allergie en neurologische ziektebeelden. Het betreft vooral het geven van een noodinjectie, het bepalen van glucose, het geven van noodmedicatie en het toedienen van insuline (via een insulinepomp). Meestal voert schoolpersoneel de handelingen uit, en geven ouders instructie. Bij 19% van de leerlingen beschreef de school enkele knelpunten, in elk van de vier MIDI-categorieën.

Beschouwing: Bij medisch handelen is er bij scholen de behoefte om aansprakelijkheid, scholing, een medisch onderlegde tussenpersoon voor overleg, voldoende tijd en personeel goed te regelen. De jeugdarts kan als medisch geschoolde tussenpersoon fungeren, en kan scholing regelen of verzorgen. De beschikbaarheid van een extra persoon op school die medische handelingen uitvoert, moet verder verkend worden. Het bestaande modelprotocol wordt momenteel aangepast.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  1. Overheid.nl. Wettenbank. 2020. https://wetten.overheid.nl. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  2. PO-raad. Model-protocol medische handelingen op scholen. 2019. https://www.poraad.nl/ledenondersteuning/toolboxen/passend-onderwijs/medisch-handelen-in-het-basisonderwijs. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  3. Rijksoverheid.nl. Passend onderwijs. 2020. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/passend-onderwijs. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  4. Mokkink LB, Lee JH van der, Grootenhuis MA, Offringa M, Praag BMS van, Heymans HSA. Omvang en gevolgen van chronische aandoeningen bij kinderen. Amsterdam: Emma Kinderziekenhuis, AMC Amsterdam; 2006. Beschikbaar via: http://www.zorgvoorhetziekekind.nl/media/files/Rapport_Mokkink_et_al.pdf.pdf.

    Google Scholar 

  5. CBS Statline. Gezondheid en zorggebruik; persoonskenmerken. 2020. https://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/83005NED/table?ts=1541859162100. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  6. Baker DL, Hebbeler K, Davis-Alldritt L, Anderson LS, Knauer H. School health services for children with special health care needs in California. J Sch Nurs. 2015;31(5):318–25.

    Article  Google Scholar 

  7. Särnblad S, Berg L, Detlofsson I, Jönnson Å, Forsander G. Diabetes management in Swedish schools: a national survey of attitudes of parents, children, and diabetes teams. Pediatr Diabetes. 2014;15:550–6.

    Article  Google Scholar 

  8. Amillategui B, Mora E, Calle JR, Giralt P. Special needs of children with type 1 diabetes at primary school: perceptions from parents, children, and teachers. Pediatr Diabetes. 2009;10:67–73.

    Article  Google Scholar 

  9. Pinelli L, Zaffani S, Cappa M, Carboniero V, Cerutti F, Cherubini V, et al. The ALBA Project: an evaluation of needs, management, fears of Italian young patients with type 1 diabetes in a school setting and an evaluation of parents’ and teachers’ perceptions. Pediatr Diabetes. 2011;12:485–93.

    Article  Google Scholar 

  10. Ercan H, Ozen A, Karatepe H, Berber M, Cengizlier R. Primary school teachers’ knowledge about and attitudes toward anaphylaxis. Pediatr Allergy Immunol. 2012;23:428–32.

    Article  Google Scholar 

  11. Kilger M, Range U, Vogelberg C. Acute and preventive management of anaphylaxis in German primary school and kindergarten children. BMC Pediatr. 2015;15:159.

    Article  Google Scholar 

  12. Diabetesfonds. Diabetes op school is een verborgen probleem. 2014. https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/nieuws/diabetes-op-school-is-een-verborgen-probleem. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  13. Fleuren MAH, Paulussen TGWM, Dommelen P van, Buuren S van. Towards a measurement instrument for determinants of innovations. Int J Qual Health Care. 2014;26(5):501–10.

    Article  Google Scholar 

  14. TNO. MIDI-vragenlijst. 2012. https://www.tno.nl/media/1870/midivragenlijst.pdf. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  15. Van Benthem en Keulen Advocaten & Notariaat. Diabeteszorg in het primair en voortgezet onderwijs. Wettelijk kader en aansprakelijkheid. 2018. https://www.zorgeloosmetdiabetesnaarschool.nl/application/files/7715/2579/2461/Advies_diabeteszorg_in_het_primair-_en_voortgezet_onderwijs.pdf. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  16. Rijksoverheid.nl. Kamerbrief over voortgang onderwijs en zorg. 2019. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2019/10/30/kamerbrief-over-voortgang-onderwijs-zorg. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  17. Boden S, Lloyd CE, Gosden C, Macdougall C, Brown N, Matyka K. The concerns of school staff in caring for children with diabetes in primary school. Pediatr Diabetes. 2011;13(6):e6–13.

    Article  Google Scholar 

  18. Lewis DW, Powers PA, Goodenough MF, Poth MA. Inadequacy of in-school support for diabetic children. Diabetes Technol Ther. 2003;5:45–56.

    Article  Google Scholar 

  19. AJN Jeugdartsen Nederland. Wat doet de jeugdarts. 2020. https://ajnjeugdartsen.nl/de-jeugdarts/wat-doet-de-jeugdarts/. Geraadpleegd op: 29 mei 2020.

  20. AJN Jeugdartsen Nederland. Standpunt schoolverzuim. 2018. https://ajnjeugdartsen.nl/standpunt/standpunt-aanpak-schoolverzuim. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

  21. Nederlands Centrum Jeugdgezondheid. Basispakket JGZ. 2020. https://www.ncj.nl/themadossiers/uitvoeringskader/basispakket-jgz/. Geraadpleegd op: 24 okt 2020.

Download references

Dankbetuiging

Wij bedanken alle directeuren en IB’ers voor de medewerking aan het onderzoek, en Henny Rexwinkel, epidemioloog bij GGD Gelderland-Midden, voor hulp bij de analyse van de gegevens.

Author information

Authors and Affiliations

  1. GGD Gelderland-Midden, Arnhem, Nederland

    M. L. M. Haagmans, C. van Gent & N. E. H. M. de Jong-Mares

  2. Stichting Vérian, Apeldoorn, Nederland

    M. H. de Wolff

Authors
  1. M. L. M. Haagmans
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. C. van Gent
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. N. E. H. M. de Jong-Mares
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. M. H. de Wolff
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to M. L. M. Haagmans.

Additional information

Dit onderzoek is uitgevoerd als onderdeel van de opleiding tot arts Maatschappij en Gezondheid bij de NSPOH.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Haagmans, M.L.M., van Gent, C., de Jong-Mares, N.E.H.M. et al. Medisch handelen bij chronisch zieke kinderen in het (speciaal) basisonderwijs in regio Gelderland-Midden. Tijdschr Jeugdgezondheidsz 53, 14–20 (2021). https://doi.org/10.1007/s12452-020-00234-3

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12452-020-00234-3

Trefwoorden

Search

Navigation