Skip to main content

Forest Cover Changes and Their Drivers in the Polish Carpathian Mountains Since 1800

  • Chapter
  • First Online:
Reforesting Landscapes

Part of the book series: Landscape Series ((LAEC,volume 10))

Abstract

In many developed countries, forest area has been increasing slowly since the nineteenth century, an increase that has been a clear reversal of forest cover trends in the previous period of dominant deforestation, referred to as the ‘forest transition’ (Mather 1992; Mather and Needle 1998). Agricultural land was abandoned or purposefully converted to forests, reflecting the economic and social development of societies, changing population pressures, and national policies attempting to overcome the scarcity of forest products (Mather 1992; Grainger 1995; Mather et al. 1999; Rudel et al. 2005; Chapters 2 and 3).

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 169.00
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 219.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info
Hardcover Book
USD 219.99
Price excludes VAT (USA)
  • Durable hardcover edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

References

  • Adamczyk B, Gerlach T, Obrębska-Starklowa B, Starkel L (1980) Zonal and azonal aspects of the forest-agricultural boundary in the Polish Carpathians. Geogr Pol 40:71–84

    Google Scholar 

  • Angelstam P, Boresjö-Bronge L, Mikusiński G, Sporrong U, Wästfelt A (2003) Asessing village authenticity with satellite images: a method to identify intact cultural landscapes in Europe. Ambio 32:594–604

    PubMed  Google Scholar 

  • Augustyn M (2000) Antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego na obszarze dawnej wsi Ustrzyki Górne w świetle źródeł historycznych. Roczn Bieszcz 9:237–262

    Google Scholar 

  • Balon J, German K, Kozak J, Malara A, Widacki W, Ziaja W (1995) Regiony fizycznogeograficzne Polskich Karpat. In: Warszyńska J (ed) Karpaty Polskie. Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    Google Scholar 

  • Bański J (2003) Selected aspects of present-day changes in Polish rural space. Geogr Pol 76(1):73–96

    Google Scholar 

  • Bański J (2005) Przestrzenny wymiar współczesnych procesów na wsi. Stud Obsz Wiej 9:3–149

    Google Scholar 

  • Bański J, Stola W (2002) Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce. Stud Obsz Wiej 3:5–111

    Google Scholar 

  • Broda J (1985) Proces wylesienia na ziemiach polskich od czasów najdawniejszych. Czas Geogr 56:151–173

    Google Scholar 

  • Broda J (2000) Historia leśnictwa w Polsce. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań

    Google Scholar 

  • Canadell JG, Raupach MR (2008) Managing forests for climate change mitigation. Science 320:1456–1457

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Ciurzycki W (2004a) Struktura przestrzenna naturalnych odnowień świerkowych na górnoreglowych polanach popasterskich w Tatrach Polskich. Sylwan 7:20–30

    Google Scholar 

  • Ciurzycki W (2004b) Wtórna sukcesja lasu na polanach górskich wyłączonych z gospodarki pasterskiej. Sylwan 11:59–66

    Google Scholar 

  • Czapiński J, Panek T (eds) (2007) Diagnoza społeczna 2007. Warunki i jakość życia Polaków. Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa. http://www.diagnoza.com. Cited June 2008

  • Długosz Z, Soja M (1995) Ludność. In: Warszyńska J (ed) Karpaty Polskie. Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    Google Scholar 

  • Dobrowolska M (1985) Procesy osadnicze w dorzeczu Wisłoki i Białej Dunajcowej w tysiącleciu. Wydawnictwo Naukowe WSP w Krakowie, Kraków

    Google Scholar 

  • Galarowski T, Kostuch R (1965) Próba analizy przebiegu granicy rolno-leśnej na Pogórzu i w Beskidach Zachodnich. Probl Zagospod Ziem Górs 9:165–192

    Google Scholar 

  • Gawlikowski Z, Zabierowski K (1979) Problemy gospodarcze w rolnictwie górskim ze szczególnym uwzględnieniem regionu muszyńskiego. Zesz Nauk UJ Pr Hist 60:81–109

    Google Scholar 

  • Gawryszewski A (2005) Ludność Polski w XX wieku. Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Warszawa

    Google Scholar 

  • Gazeta Wyborcza (2007) On-line archive. http://szukaj.gazeta.pl/archiwum/0,0.html. Cited 8th May 2007

  • German K, Sadowski P (2005) Wpływ renaturalizacji środowiska przyrodniczego na zmiany granicy rolno-leśnej w gminie Pcim. Probl Zagospod Ziem Górs 51:71–80

    Google Scholar 

  • Główny Urząd Statystyczny (1971) Rocznik Statystyczny 1971. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa

    Google Scholar 

  • Główny Urząd Statystyczny (2003) Charakterystyka rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa

    Google Scholar 

  • Główny Urząd Statystyczny (2007) Bank Danych Regionalnych. http://www.stat.gov.pl/bdr/bdrap.strona.indeks. Cited June 2007

  • Górka Z (1995) Osadnictwo. In: Warszyńska J (ed) Karpaty Polskie. Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    Google Scholar 

  • Górz B (1994) Rolnictwo Podhala. In: Górz B (ed) Studia nad przemianami Podhala. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie Kraków

    Google Scholar 

  • Górz B (2002) Współczesne przemiany na obszarach wiejskich Podhala. Prz Geogr 74:451–468

    Google Scholar 

  • Gorzelak A (2006) Zalesianie i zadrzewianie kraju. In: Szujecki A (ed) Z dziejów lasów państwowych i leśnictwa polskiego 1924–2004, vol 3, Lata powojenne i współczesność. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa

    Google Scholar 

  • Grainger A (1995) The forest transition: an alternative approach. Area 27:242–251

    Google Scholar 

  • Guzik C (2003) Społeczny kontekst przemian na wsi polskiej u progu XXI wieku–na przykładzie gminy Zarszyn. Stud Obsz Wiej 4:147–162

    Google Scholar 

  • Haigh MJ, Jansky L, Hellin J (2004) Headwater deforestation: a challenge for environmental management. Global Environ Change 14:51–61

    Article  Google Scholar 

  • Janicki R (2004) Specific features of the landscape succession processes in Przemyskie Foothills. In: Kirchner K, Wojtanowicz J (eds) Cultural landscapes. Regiograph, Brno

    Google Scholar 

  • Jostowa W (1972) Pasterstwo na polskiej Orawie. Ossolineum, Wrocław

    Google Scholar 

  • Kaim D (2007) Zastosowanie GIS i teledetekcji do badania zmian użytkowania ziemi i pokrycia terenu w regionach transgranicznych na przykładzie Małych Pienin. MSc thesis in the Institute of Geography and Spatial Management, Jagiellonian University, Kraków

    Google Scholar 

  • Kardaś P (2000) Zastosowanie telegeoinformacji w badaniach zmian pokrycia terenu Magurskiego Parku Narodowego w latach 1935–1999. Fotointerpret Geogr Probl Telegeoinformacji 31:82–90

    Google Scholar 

  • Kondracki J (1989) Karpaty. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2nd edn. Wydawnictwo Rolnicze i Leśne Warszawa

    Google Scholar 

  • Kozak J (1996) Przestrzenny model degradacji lasów Beskidu Śląskiego. Biul KPZK 174:511–538

    Google Scholar 

  • Kozak J (2003) Forest cover change in the Western Carpathians in the past 180 years. A case study in the Orawa region in Poland. Mt Res Dev 23:369–375

    Article  Google Scholar 

  • Kozak J (2005) Zmiany powierzchni lasów w Karpatach Polskich na tle innych gór świata. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

    Google Scholar 

  • Kozak J, Estreguil C, Ostapowicz K (2008) European forest cover mapping with high resolution satellite data: the Carpathians case study. Int J Appl Earth Obs Geoinf 10:44–55

    Article  Google Scholar 

  • Kozak J, Estreguil C, Troll M (2007a) Forest cover changes in the northern Carpathians in the 20th century: a slow transition. J Land Use Sci 2:127–146

    Article  Google Scholar 

  • Kozak J, Estreguil C, Vogt P (2007b) Forest cover and pattern changes in the Carpathians over the last decades. Eur J For Res 126:77–90

    Google Scholar 

  • Kozak J, Ostapowicz K, Szablowska-Midor A, Widacki W (2004) Land abandonment in the Western Beskidy Mts. and its environmental background. Ekol Bratisl 23(1):116–126

    Google Scholar 

  • Kozak J, Troll M, Widacki W (1999) Semi-natural landscapes of the Western Beskidy Mts. Ekol Bratisl 18(1):53–62

    Google Scholar 

  • Krakowska A (1994) Zmiany w zaludnieniu Podhala w latach 1931–1988. In: Górz B (ed) Studia nad przemianami Podhala. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie Kraków

    Google Scholar 

  • Kucharzyk S (2004) Zmiany przebiegu górnej granicy lasu w Paśmie Szerokiego Wierchu w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Roczn Bieszcz 12:81–102

    Google Scholar 

  • Kuemmerle T, Hostert P, Radeloff VC, Perzanowski K, Kruhlov I (2007) Post-socialist forest disturbance in the Carpathian border region of Poland, Slovakia, and Ukraine. Ecol Appl 17:1279–1295

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Kuemmerle T, Hostert P, Radeloff VC, van der Linden S, Perzanowski K, Kruhlov I (2008) Cross-border comparison of post-socialist farmland abandonment in the Carpathians. Ecosystems 11:614–628

    Article  Google Scholar 

  • Kulig L (1956) Zalesienia, dolesienia i zadrzewienia karpackich terenów górskich. Sylwan 100(10):58–70

    Google Scholar 

  • Kulikowski R (2004) Struktura przestrzenna rolnictwa Polski w świetle wyników Powszechnego Spisu Rolnego 2002 r. Biul KPZK 213:40–65

    Google Scholar 

  • Kurek W (1996) Agriculture versus tourism in rural areas of the Polish Carpathians. GeoJournal 38:191–196

    Article  Google Scholar 

  • Lach J (2005) Przyrodnicze skutki zmian granicy rolno-leśnej w Beskidzie Niskim. Pr Zagospod Ziem Górs 51:17–29

    Google Scholar 

  • Lach J, Wyżga B (2002) Channel incision and flow increase of the upper Wisłoka river, southern Poland, subsequent to the reafforestation of its catchment. Earth Surf Process Landf 27:445–462

    Article  Google Scholar 

  • Lichtenberger E (1978) The crisis of rural settlement and farming in the high mountain region of continental Europe. Geogr Pol 38:181–187

    Google Scholar 

  • MacDonald D, Crabtree JR, Wiesinger G, Dax T, Stamou N, Fleury P, Lazpita JG, Gibon A (2000) Agricultural abandonment in mountain areas of Europe: environmental consequences and policy response. J Environ Manag 59:47–69

    Article  Google Scholar 

  • Maciejowski W (2001) Zmiany użytkowania ziemi i ich wpływ na funkcjonowanie środowiska przyrodniczego w zlewni górnej Wilszni (Beskid Niski) w okresie 1920–2000. In: German K, Balon J (eds) Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

    Google Scholar 

  • Maggi M (2005) Which indicators for monitoring forests within Alpine Natura 2000 sites? Ph.D. thesis, the Ecole Nationale Du Génie Rural, des Eaux et des Forêts, Paris

    Google Scholar 

  • Mather AS (1992) The forest transition. Area 24:367–379

    Google Scholar 

  • Mather AS, Fairbairn J (2000) From floods to reforestation: The forest transition in Switzerland. Environ Hist 6:399–421

    Article  Google Scholar 

  • Mather AS, Fairbairn J, Needle CL (1999) The course and drivers of forest transition: the case of France. J Rural Stud 15:65–90

    Article  Google Scholar 

  • Mather AS, Needle CL (1998) The forest transition: a theoretical basis. Area 30:117–124

    Article  Google Scholar 

  • Michalik S (1990) Sukcesja wtórna i problemy aktywnej ochrony biocenoz półnaturalnych w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Prądnik Pr Muz Szafera 2:175–198

    Google Scholar 

  • Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (2006) Projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007–2013. http://www.minrol.gov.pl/DesktopDefault.aspx?TabOrgId=1469&LangId=0. Cited June 2007

  • Ministerstwo Środowiska (2003) Krajowy Program Zwiększenia Lesistości. http://www.mos.gov.pl/artykul/326_lesnictwo/296_krajowy_program_zwiekszania_lesistosci.html. Cited June 2007

  • Mrazkówna M, Kubijowicz W (1925) Ze studiów nad osadnictwem Babiej Góry. Czas Geogr 3:45–71

    Google Scholar 

  • Nanowski J (1974) Stan i perspektywy osadnictwa w Zawoi. Zesz Nauk UJ, Pr Geogr 38:95–111

    Google Scholar 

  • Niemtur S (2007) Lasy karpackie: stan aktualny i próba prognozy. Probl Zagospod Ziem Górs 54:31–44

    Google Scholar 

  • Opieliński J (1989) Zalesienia terenów połemkowskich w granicach byłego powiatu nowosądeckiego. Sylwan 133(7):31–44

    Google Scholar 

  • Ostafin K (2003) Zmiany użytkowania ziemi w krajobrazie wsi Trzebunia w Beskidzie Średnim od połowy XIX w. In: Michalczyk Z (ed) Badania geograficzne w poznawaniu środowiska. UMCS, Lublin

    Google Scholar 

  • Ostafin K (2008) Zmiany granicy rolno-leśnej w środkowej części Beskidu Średniego od połowy XIX w. do 2005 r. Ph.D. thesis, Institute of Geography and Spatial Management, Jagiellonian University, Kraków

    Google Scholar 

  • Ostapowicz K (2007) Modelowanie zmian pokrycia terenu w przestrzeni i w czasie. Ph.D. thesis in the Institute of Geography and Spatial Management, Jagiellonian University, Kraków

    Google Scholar 

  • Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (2006) Raport o stanie lasów w Polsce 2005. http://www.lp.gov.pl/media/biblioteka/raporty. Cited June 2007

  • Paterek A, Olędzki JR (2005) Zmiany w zasięgu pięter roślinnych w Tatrach w latach 1977–1999. Teledetekcja Śr 36:106–118

    Google Scholar 

  • Pietrzak M (2002) Geomorfologiczne skutki zmian użytkowania ziemi na Pogórzu Wiśnickim. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

    Google Scholar 

  • Piussi P (2000) Expansion of European mountain forests. In: Price MF, Butt N (eds) Forests in sustainable mountain development: a state of knowledge report for 2000. IUFRO Research Series 5, CABI Publishing, Wallingford, New York

    Google Scholar 

  • Podraza A (1981) L’agriculture dans Les Carpates Polonaises aux XVIIIe–XXe siécles. Zesz Nauk UJ, Pr Hist 69:75–89

    Google Scholar 

  • Polskie Towarzystwo Leśne (1965) Dzieje lasów, leśnictwa i drzewnictwa w Polsce. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa

    Google Scholar 

  • Puyravaud J-P (2003) Standardizing the calculation of the annual rate of deforestation. For Ecol Manag 177:593–596

    Article  Google Scholar 

  • Reiser A (2006) Przemiany użytkowania ziemi na tle przekształceń demograficznych we wsi Hańczowa w latach 1933–2003. Studium metodyczne. M.Sc. thesis, Institute of Geography and Spatial Management, Jagiellonian University, Kraków

    Google Scholar 

  • Rudel TK, Coomes OT, Moran E, Achard F, Angelsen A, Xu J, Lambin E (2005) Forest transitions: towards a global understanding of land use change. Global Environ Change 15:23–31

    Article  Google Scholar 

  • Smykała J (1990) Historia, rozmiar i rozmieszczenie zalesień gruntów porolnych w Polsce w latach 1945–1987. Sylwan 134(3–12):1–7

    Google Scholar 

  • Snyder T (1999) To resolve the Ukrainian Problem Once and for All. The ethnic cleansing of Ukrainians in Poland, 1943–1947. J Cold War Stud 1:86–120

    Article  Google Scholar 

  • Soja M (2001a) Rozwój ludnościowy a zmiany użytkowania ziemi w Beskidzie Niskim w XIX i XX wieku. In: German K, Balon J (eds) Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

    Google Scholar 

  • Soja M (2001b) Zmiany zaludnienia Łemkowszczyzny w latach 1869–1998. In: Kortus B (ed) Człowiek i przestrzeń. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

    Google Scholar 

  • Soja M (2004) La situation demographique des Carpates au tournant des XXe et XXIe siecles. Zesz Nauk UJ, Pr Geogr 113:185–192

    Google Scholar 

  • Sokołowski M (1928) O górnej granicy lasu w Tatrach. Wydawnictwo Fundacji “Zakłady Kórnickie”. Wydawnictwo Rolnicze i Leśne Kraków

    Google Scholar 

  • Szwagrzyk J (2004) Sukcesja leśna na gruntach porolnych; stan obecny, prognozy i wątpliwości. Sylwan 4:53–59

    Google Scholar 

  • Środoń A (1948) Górna granica lasu na Czarnohorze i w Górach Czywczyńskich. Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego B(72)(7), Polska Akademia Umiejętności, Kraków

    Google Scholar 

  • Towpasz K, Zemanek B (1995) Szata roślinna. In: Warszyńska J (ed) Karpaty Polskie. Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    Google Scholar 

  • Troll M (1995) Degradacja lasów masywu Skrzycznego (Beskid Śląski) i jej związek z orografią terenu. Sylwan 7:87–91

    Google Scholar 

  • Troll M, Sitko I (2006) Pasterstwo w Zachodniej Czarnohorze (Karpaty Ukraińskie) w ujęciu przestrzenno-czasowym. In: Troll M (ed) Czarnohora. Przyroda i człowiek. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

    Google Scholar 

  • Turnock D (2002) Ecoregion-based conservation in the Carpathians and the land use implications. Land Use Policy 19:47–63

    Article  Google Scholar 

  • Turnock D (2003) The human geography of East Central Europe. Routledge, London and New York

    Book  Google Scholar 

  • Valde-Nowak P (1988) Etapy i strefy zasiedlenia Karpat polskich w neolicie i na początku epoki brązu. Ossolineum, Wrocław

    Google Scholar 

  • Warcholik W (2005) Rejestracja różnic w przebiegu granicy rolno-leśnej w Beskidzie Niskim na obszarze Polski i Słowacji (1933–1975) z wykorzystaniem GIS. Probl Zagospod Ziem Górs 51:59–69

    Google Scholar 

  • Warszyńska J (1995) Wstęp. In: Warszyńska J (ed) Karpaty Polskie. Uniwersytet Jagielloński, Kraków

    Google Scholar 

  • Weiss G (2004) The political practice of mountain forest restoration–comparing restoration concepts in four European countries. For Ecol Manag 195:1–13

    Article  Google Scholar 

  • Węcławowicz G, Bański J, Degórski M, Komornicki T, Korcelli P, Śleszyński P (2006) Przestrzenne zagospodarowanie Polski na początku XXI wieku. Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Warszawa

    Google Scholar 

  • Wężyk P, Guzik M (2004) Techniki geoinformatyczne w badaniach czasowo-przestrzennych zmian szaty roślinnej na przykładzie rejonu Kasprowego Wierchu w Tatrach. Teledetekcja Śr 33:58–67

    Google Scholar 

  • Wężyk P, Pyrkosz R (1999) Użytkowanie polan w Gorcach na przestrzeni lat 1954–1997 na podstawie fotogrametrycznego opracowania zdjęć lotniczych. Arch Fotogr Kartogr Teledetekcji 9:223–232

    Google Scholar 

  • Whited TL (2000) Extinguishing disaster in Alpine France: The fate of reforestation as technocratic debacle. GeoJournal 51:263–270

    Article  Google Scholar 

  • Wiącko E (1956) Lasy i gospodarstwo leśne na ziemiach polskich od połowy XIX wieku. Sylwan 100(7):88–135

    Google Scholar 

  • Widacki W (ed) (1999) Przemiany środowiska przyrodniczego zachodniej części Beskidów pod wpływem antropopresji. Instytut Geografii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków

    Google Scholar 

  • Wolski J (2001) Kierunki zmian krajobrazu okolic bieszczadzkiej wsi Caryńskie. Pr Geogr IGiPZ PAN 179:149–167

    Google Scholar 

  • Wolski J (2007) Przekształcenia krajobrazu wiejskiego Bieszczadów Wysokich w ciągu ostatnich 150 lat. Pr Geogr IGiPZ PAN 214:5–228

    Google Scholar 

  • Woś B (2005) Zmiany pokrycia terenu w wybranych gminach Beskidów w drugiej połowie XX w. na podstawie analizy zdjęć lotniczych. Teledetekcja Śr 35:1–114

    Google Scholar 

  • Żabko-Potopowicz A (1956) Lasy i leśnictwo na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX wieku. Sylwan 100(7):58–87

    Google Scholar 

Download references

Acknowledgments

I would like to thank the editors and two anonymous reviewers for their valuable comments and suggestions.

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Corresponding author

Correspondence to Jacek Kozak .

Editor information

Editors and Affiliations

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2009 Springer Science+Business Media B.V.

About this chapter

Cite this chapter

Kozak, J. (2009). Forest Cover Changes and Their Drivers in the Polish Carpathian Mountains Since 1800. In: Nagendra, H., Southworth, J. (eds) Reforesting Landscapes. Landscape Series, vol 10. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-9656-3_11

Download citation

Publish with us

Policies and ethics